Καρδιαγγειακές παθήσεις: Η Νο1 αιτία Θανάτου και οι παράγοντες κινδύνου

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις παραμένουν η μεγαλύτερη απειλή για τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και η πρόληψη είναι το πιο ισχυρό όπλο που έχουμε.

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις εξακολουθούν να αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία, καθώς είναι η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι καρδιακές παθήσεις και τα εγκεφαλικά επεισόδια σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους από τον καρκίνο και τα ατυχήματα μαζί, με τους αριθμούς να παραμένουν ανησυχητικά υψηλοί.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, το 2025, κάθε 34 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος πεθαίνει από καρδιαγγειακά νοσήματα, δηλαδή περίπου 2.500 θάνατοι ημερησίως.

Τα στατιστικά που σοκάρουν

Οι αριθμοί δείχνουν τη συνέχιση της κρίσης της καρδιαγγειακής υγείας στις ΗΠΑ. Το 2022, καταγράφηκαν 941.652 θάνατοι που σχετίζονται με καρδιαγγειακές παθήσεις, αριθμός αυξημένος κατά 10.000 από το 2021.

Αν και η θνησιμότητα φαίνεται να σταθεροποιείται μετά την εκρηκτική αύξηση που προκάλεσε η πανδημία COVID-19, οι καρδιακές παθήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται στην πρώτη θέση των αιτιών θανάτου και τα εγκεφαλικά επεισόδια στην πέμπτη.

Οι κύριοι παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι γνωστοί εδώ και δεκαετίες, αλλά συνεχίζουν να βρίσκονται σε ανοδική πορεία.

• Υψηλή αρτηριακή πίεση: Περίπου 47% των ενηλίκων στις ΗΠΑ πάσχουν από υπέρταση.
• Παχυσαρκία: Πάνω από το 42% του πληθυσμού είναι παχύσαρκο, με Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) άνω του 30.
• Ανθυγιεινό βάρος: Το 72% των Αμερικανών έχουν BMI πάνω από 25, που θεωρείται μη υγιεινό επίπεδο.
• Διαβήτης: Περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες έχουν διαβήτη τύπου 2 ή προδιαβήτη.

Το ανησυχητικό είναι ότι οι κακές συνήθειες ξεκινούν από νωρίς. Σήμερα, 1 στα 5 παιδιά στις ΗΠΑ είναι παχύσαρκο, γεγονός που προμηνύει ακόμα μεγαλύτερη αύξηση των καρδιακών παθήσεων στο μέλλον.

Οι θετικές ενδείξεις

Παρότι η γενική εικόνα είναι ανησυχητική, υπάρχουν και ενθαρρυντικές τάσεις που δείχνουν ότι η πρόληψη μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Ένας από τους κύριους προλήψιμους παράγοντες κινδύνου, το κάπνισμα, βρίσκεται σε συνεχή πτώση.

• Μόνο το 11,5% των ενηλίκων στις ΗΠΑ δηλώνουν ότι καπνίζουν, ενώ το ποσοστό των μαθητών λυκείου που δεν έχουν αγγίξει ποτέ καπνό αυξήθηκε στο 28% το 2023, από 16,5% το 2022.
• Η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου μειώθηκε επίσης, με 10% των μαθητών λυκείου να το χρησιμοποιούν το 2023, από 14,1% το 2022.

Ένα άλλο θετικό στοιχείο είναι ότι τα ποσοστά υψηλής χοληστερόλης μειώνονται, κυρίως λόγω της αυξημένης ευαισθητοποίησης για τη διατροφή και τον υγιεινό τρόπο ζωής, αλλά και λόγω της βελτιωμένης πρόσβασης σε φαρμακευτική αγωγή και ιατρική παρακολούθηση.

Πώς να μειώσεις τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις μπορούν να προληφθούν σε μεγάλο βαθμό αν υιοθετηθούν υγιεινές συνήθειες.

• Έλεγχος αρτηριακής πίεσης: Η υπέρταση θεωρείται “σιωπηλός δολοφόνος” και πρέπει να ελέγχεται τακτικά.
• Διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λίπη, αλάτι και ζάχαρη: Οι επεξεργασμένες τροφές είναι βασικός εχθρός της καρδιακής υγείας.
• Σωματική άσκηση τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα: Η τακτική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών νοσημάτων.
• Διακοπή του καπνίσματος: Όσοι κόβουν το κάπνισμα μειώνουν κατά 50% τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής μέσα στα πρώτα 12 μήνες.
• Έλεγχος της χοληστερόλης και του σακχάρου στο αίμα: Οι προληπτικές εξετάσεις βοηθούν στην έγκαιρη ανίχνευση προβλημάτων.

Αν και η επιστήμη έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στη θεραπεία και την πρόληψη των καρδιακών παθήσεων, η ατομική ευθύνη και η ενημέρωση του κοινού είναι καθοριστικοί παράγοντες για να μειωθεί ο αριθμός των θανάτων από αυτές τις παθήσεις.